โดยจะให้ของเหลวไหลจาก ซ้ายไปขวา หรือ ขวาไปซ้าย มีลิ้นปิดเหมือนประตูเลื่อนลงใช้ในการเปิด-ปิดการไหลเท่านั้น ไม่นิยมนำมาใช้ในการควบคุมการไหลเนื่องจากเปิด-ปิดได้ช้าจึงไม่เกิดการตะบันน้ำ (Hydraulic Ram) ซึ่งเกิดจากการเปลี่ยนแปลง Momentum ของของเหลวอย่างทันทีทันใด และจะส่งผลให้วาล์วพัง ท่อแตก หรือ ข้อต่อหลุดได้
เมื่อต้องการเปิดปิดทางเดินน้ำ หรือ ของเหลวในเส้นท่อ Disk หรือ ลิ้นของ ประตูน้ำเหล็กหล่อ จะทำหน้าที่เลื่อนลงมาตั้งฉากกับทิศทางการไหลของของเหลว และเลื่อนลิ้นวาล์วขื้นเมื่อต้องการเปิดทางให้ของเหลวกลับมาไหลผ่านเส้นท่อดังเดิม
ประตูน้ำเหล็กหล่อ มักจะใช้พื้นที่ในการติดตั้งน้อย เหมาะสำหรับรูปแบบการใช้งานแบบ เปิดหรือปิดสนิท ไม่เหมาะสำหรับการเปิดหรี่ หรือ ชะลอน้ำ หรือการปรับแต่งปริมาณของเหลว การควบคุมการไหลแบบเปิดปิดไม่สุด เพราะสามารถทำให้เกิดเสียดังและเกิดความเสียหายแก่ ประตูน้ำเหล็กหล่อ และอุปกรณ์ต่างๆในระบบไม่ว่าจะเป็นท่อหรือข้อต่อได้
นอกจากนี้ ประตูน้ำเหล็กหล่อ ยังไม่มีบ่ารองวาล์ว (Valve Seat) ที่มักจะใช้เป็น Polymer และทนอุณหภูมิสูงไม่ได้ ดังนั้นเกทวาล์ว (Gate Valve) จึงใช้กับอุณหภูมิสูงได้ แต่ไม่นิยมใช้กับของไหลที่มีสารแขวนลอยเพราะสารแขวนลอยอาจะไปตกอยู่ในร่องวาล์วได้ ทำให้ไม่สามารถปิดวาล์วได้สนิทจริงๆ
ประตูน้ำเหล็กหล่อ ทั้งแบบทองเหลือง และแบบสแตนเลสสตีล ประตูน้ำเหล็กหล่อ มีหลากหลายขนาด ขนาดที่สามารถพบเห็นได้ทั่วไปคือ การติดตั้งทางด้านน้ำฝั่งขาเข้าของมิเตอร์น้ำ (Water meter) เพื่อให้สามารถเป็นวาล์วควบคุมเปิดปิดการไหลของน้ำ ให้สะดวกแก่การซ่อมบำรุงมิเตอร์น้ำ สามารถถอดมิเตอร์เข้าออกได้ ไปจนถึง Gate Valve หรือวาล์วประตูน้ำขนาดใหญ่ ใช้ในการกั้นเปิดปิดเขื่อน, แหล่งน้ำต่างๆ